‘Waarom zou je ondernemers in het MKB willen gaan adviseren?’
vroeg mijn, Jack’s, studiebegeleider, een beetje minachtend, na afronding van mijn studie, 5 jaar terug. ‘Nou, ik heb een groot respect voor wat die ondernemers presteren en vooral wat ze daar voor moeten doen. Met mijn managementervaring kan ik een bijdrage leveren om de bedrijfsvoering te verbeteren en het werk voor hen leuker te maken.’ En daaraan toevoegend: ‘Weet je dat de meeste ondernemers miljonair zijn zonder dat ze dat uitdragen?’. ‘Dat kan, maar dat komt door de boerenslimheid in Brabant. En niet omdat ze intellectueel zijn’, is wat ik hem hoor zeggen. Inmiddels zijn we jaren verder en ben ik die uitspraak nog altijd niet vergeten. Is dat wel zo? Waarom zijn die Brabantse ondernemers miljonair geworden, succesvol geworden? Wat betekent die boerenslimheid eigenlijk?
Brabanders zijn eigenwijze donders
Om te achterhalen waar die boerenslimheid vandaan komt, moeten we terug naar de historie van Brabant. Wim van de Donk (1), rector magnificus van Tilburg University en oud-commissaris van de Koning in Noord Brabant, geeft aan dat Brabant vroeger erg arm was door zijn zandgronden, heel arm. Er waren geen grondstoffen en de mensen waren enorm op elkaar aangewezen. De resulterende verbeeldingskracht is dan ook wezenlijk: cultuur inspireert en draagt de innovatieve kracht. Het katholieke karakter van de provincie versterkt wederom dit ondernemerschap. ‘Was er een gezin van twaalf kinderen, dan moesten er door de mechanisatie van de landbouw elf iets anders doen.’
Pielen en klooien, geeft van de Donk aan, ofwel de neiging van Brabanders om op ontdekkingstocht te gaan, kan zomaar eens de sleutel tot hun succes zijn: ‘Brabanders hebben iets met pielen en klooien en dingen maken. Iedereen heeft hier een schuurtje. En in die schuurtjes gebeurt van alles, waar uiteindelijk wel dingen uitkomen’. Ook Dalco-directeur Marian Wagemakers geeft aan: ‘We proberen hier in Brabant vaak wat zonder te weten of het echt iets wordt’. Dat samenwerken en het ‘pielen en klooien’, herken ik uit eigen ervaring.
Brainport Eindhoven, behorende tot de top van meest innovatieve regio’s in de wereld, is namelijk ontstaan doordat een aantal ondernemers in de regio belangeloos de koppen bij elkaar hebben gestoken met de vraag: ‘Hoe kunnen wij deze regio, nationaal en internationaal, beter op de kaart krijgen?’. In die tijd was de aandacht vooral gericht op het westen van Nederland met Amsterdam als economisch centrum. Ook Van de Donk benoemt: ‘Veel uitvindingen van Philips waren het gevolg van dat aanklooien. Brabanders zijn eigenwijze donders en redeneren: Holland is ver weg, we naaien onze eigen naad wel.’. Brabanders zijn dus goed in samenwerken en zijn innovatief. Daarnaast hebben ze het lef om ‘het gewoon te proberen’. Een stevige basis dus, bij die eigenwijze donders in Brabant. De basis van de boerenslimheid.
1 Wim van de Donk en Marian Wagemakers (mei 2020) Financieel Dagblad
